Z czego finansowany jest kościół w Polsce?

W  Polsce Kościół wydaje się bardzo potężną instytucją. I faktycznie, miliony wiernych każdej niedzieli uczęszcza na msze, uczestniczy w nabożeństwach oraz procesjach z okazji świąt kościelnych. Utrzymanie kościoła oraz jego pracowników: księży, organistów i pracowników gospodarczych kosztuje tyle, ile utrzymanie gigantycznej firmy. Jak finansowany jest Kościół w Polsce, aby każdej parafii udało się utrzymać?

Ofiary wiernych

Z raportu, przygotowanego przez KAI wynika, iż polski Kościół finansowany jest w 80% z ofiar wiernych. Przychody nie są zbierane tylko i wyłącznie ze składki kościelnej, ale przede wszystkim z działalności społecznej Kościoła, która może być liczona nawet w miliardach złotych. Przychód jednej parafii waha się pomiędzy 30, a 300 tysięcy złotych miesięcznie.

Działalność społeczna kościoła to między innymi:

–     świetlice

–     oratoria

–     ośrodki wychowawcze

–     bursy

–     domy samotnej matki

–     domy dziecka

–     placówki dla osób chorych

–     placówki dla uzależnionych

Z raportu wynika, że wsparcie społeczne działalności instytucji kościelnych w Polsce wynosi ponad 492 mln złotych i dotyczy między innymi również:

–     zabytków

–     kościelnych uczelni wyższych

–     działalności kapelanów

Mimo tego, dotacje na Kościół w Polsce są jednymi z najniższych w Europie, chociaż szczegóły, dotyczące tej kwestii nie zostały ujawnione.

Jak finansowany jest Kościół w Polsce?

Wsparcie rządu

Każdego roku z budżetu państwa na kościół przeznaczane jest ok. 100 mln złotych. Środki z tego budżetu finansują nie tylko kościół katolicki, ale również inne instytucje wyznaniowe. Raport określa, iż z przeznaczonej sumy finansowane są ubezpieczenia zdrowotne, składki emerytalne, rentowe i wypadkowe duchownych oraz pracowników kościoła.

Autorzy raportu oceniają jednak, iż wysokość budżetu, przeznaczanego na kościół została zaniżona, ponieważ fundusz kościelny zasilany jest dodatkowo dochodami z 90 tys. ha ziemi, należącymi do państwa. Określając całkowitą wysokość funduszu kościelnego, należy założyć, że jego wysokość dobiega 200 mln rocznie.

Dochód zależy od parafii

Z raportu wynika, że dochód jednej parafii waha się między 30, a 400 tys. zł. i zależy od wielkości samej parafii oraz wysokości datków od wiernych. Z ofiar pokrywane są koszty budynków parafialnych oraz utrzymania kościołów. Najwięcej środków przeznaczanych jest na rachunki, zwłaszcza ogrzewanie oraz oświetlenie oraz na pensje dla pracowników pomocniczych (organisty, kościelnego, sprzątaczki).

Ogólny dochód parafii określa w dużej mierze wysokość ofiary niedzielnej. W zależności od zamożności mieszkańców oraz ich uczestnictwa we mszy świętej kwota ta może być różna. Przeciętny datek waha się od 50 gr do 2 zł, co w przypadku małej parafii, liczącej nie więcej niż 1000 osób daje ok. 480 zł każdej niedzieli. W większych parafiach dochód może wynieść nawet ok. 10 tys. zł.

Niektóre parafie otrzymują również dochody z dzierżawy gruntów, cmentarzy, wynajmu budynków kościelnych lub działalności gospodarczej, a także dotacji unijnych. Parafie, które napotykają spore problemy finansowe, otrzymują dodatkowo część dochodów z „iura stolae”, czyli ślubów, pogrzebów i chrztów. Zazwyczaj pieniądze te są częścią wynagrodzenia duchownych, jednak w przypadku kłopotów, pewna kwota z tego tytułu może zostać przeznaczona na rozwój parafii.

Kolejnym dochodem są pieniądze, pochodzące z „kolędy”, czyli odwiedzin księży w domach wiernych. Uzyskane w ten sposób środki trafiają w 50 procentach do kasy parafialnej, reszta dzielona jest pomiędzy księży. Wielu kapłanów pracuje również w szkołach, nauczając katechezy, otrzymując normalną pensję.

Autorzy raportu ustalili, że dochody duchownych z pracy duszpasterskiej wynoszą od 800 zł do 5500 zł miesięcznie. Średnia pensja księdza to 1,5-2,5 tys. zł.

Iura Stolae

Płacenie podatków

Księża płacą podatki na rzecz diecezji, dofinansowują fundusz wspierania emerytowanych i chorych księży oraz wpłacają środki na misje kapłańskie. Duchowni zatrudnieni na umowę o pracę podlegają takim samym zasadom podatkowym, jak pracownicy tradycyjni, natomiast instytucje kościelne, parafie, kurie, klasztory – podatki płacić muszą tylko wtedy, gdy zarejestrują działalność gospodarczą, czego robić nie muszą.

Raport, dotyczący finansowania Kościoła w Polsce przygotowany został szczegółowo, z uwzględnieniem kilkudziesięciu parafii w naszym kraju. Wynika z niego, że wśród zarobków duchownych jest bardzo duże zróżnicowanie i w głównej mierze zależy od datków wiernych. Spory procent środków, które otrzymuje kościół, pochodzi również od rządu, który każdego roku przeznacza odpowiednią sumę na dofinansowanie wszystkich parafii i instytucji kościelnych, aktywnie funkcjonujących.